Kort stukje geschreven over de Gauss – MarketProfile en een kort stukje code voor een indicator.
**
*
A. de Moivre —- J.C.F. Gauss– en P-S. Laplace
Bekende namen vanuit de geschiedenis die alle hebben gewerkt aan onder meer het onderwerp:
‘De normale-verdeling’ — ‘De Gauss-verdeling’ — ‘Bell-curve’ — of ook wel de ‘Klokkromme’.
Een mooie afbeelding van Gauss samen met de Gauss-verdeling komen we onder andere tegen op het oude 10-Mark biljet in de database van de Bundesbank, zoals hieronder afgebeeld:
De voorzijde:
Figuur 1:
De achterzijde:
Figuur 2:
In figuur 2, de achterzijde ziet u de Sextant afgebeeld.
De voorzijde, figuur is echter interessanter voor dit moment, dit stukje tekst.
De Duitse bank begon met de uitgifte van dit biljet in April-1991.
U ziet een portret van Gauss met links daarvan de Gauss-verdeling, de Klokkromme.
*
Deze Klokkromme komen we als eerste tegen in het door Abraham de Moivre in 1733 uitgegeven werk: ‘Approximatio ad summan terminorum binomii(a+b)^n in seriem expansi ; wie heeft het niet onder zijn nacht-kussen liggen 😉 ?
.
Abraham de Moivre leefde van 1667 – 1754.
Johann Carl Friedrich Gauss leefde van 1777-1855, en heeft deze ‘normale verdeling’ grondig bestudeerd, en later werd deze ‘normale verdeling’ dan ook naar hem vernoemd; de Gauss -verdeling.
De Gauss -verdeling beschrijft een belangrijke continue kansverdeling die toepasbaar is op zeer veel gebieden, en we vinden de Gauss -verdeling dan ook vandaag de dag terug in de statistiek.
In de achttiende eeuw ontdekten de wiskundigen al dat een groot aantal metingen op een bepaald gegeven veelal een soortgelijke vorm lieten zien in de grafiek als deze Gauss -verdeling.
Bij het werken met de Gauss -verdeling krijgen we te maken met termen als gemiddelde afwijking en standaard afwijking, deviatie.
Ik kom daar verderop nog op terug.
A. de Moivre gebruikte de ‘Normale-verdeling’ tijdens zijn studie naar de benadering van de binomiale verdeling, Pierre-Simon Laplace ( 1749-1827) gebruikte deze ‘Normale -verdeling voor het bestuderen van meetfouten, en Gauss paste de verdeling onder andere toe bij het bestuderen van Astronomische data.
.
Een mooi kort eenvoudig voorbeeldje voor het werken met zo’n kromme komen we bijvoorbeeld tegen op http://www.wisfaq.nl bij een vraag van Esther dd. 25-04-2007.
Er wordt gevraagd de normale verdeling volgens de standaard regels te berekenen voor 750 potten jam met een gemiddeld gewicht van 460 gram, en een standaard afwijking van 8 gram.
De vraag iets anders gesteld is: om via de normale -verdeling, dus volgens de Klokkromme te berekenen /weer te geven hoe de verwachting is dat de inhoud van de jampotten uiteindelijk zal zijn.
De berekening is op dit moment voor dit stukje niet van belang, echter wel de bell-curve of klokkromme die daaruit rolt:
Figuur 3:
U ziet dat het meeste aantal potten jam van de 750 stuks een inhoud heeft van 460 gram.
De potten die de afwijking plus of min van 8 gram ( de Standaars Deviatie SD ) hebben zal lager liggen, en deze vallen dan nog onder de ‘standaard deviatie’ en een nog kleiner aantal zal vallen buiten de standaard deviatie.
Nu is figuur drie een zogenaamde ‘ideale – situatie’, in de praktijk zal de curve afwijken zoals we straks zullen gaan zien.
*
In het stukje: De Cirkel leest u nog wat meer over deze ‘ klok-kromme ‘ en hoe je die onder andere terug vindt in het koersverloop, vandaag breid ik dat een stukje uit.
***
**
*
Het volgende stukje komt uit mijn update van 12-December-2009, ik plaats het voor nu belangrijkste stuk daarvan even:
–>
Laten we dit weekend even iets aanroeren wat veel mensen ‘links’ laten liggen –> Market Profile.
Dit komt waarschijnlijk omdat het geen indicator is in de zin van een aankoop of verkoop signaal, hoewel …
Market Profile geeft meer een overzicht van het handelen van de massa, en daar kan u daar weer op inspelen,.
Wat is Market Profile ?
Ik zet hieronder even de beschrijving neer die H.J. Geels zo mooi heeft opgeschreven in zijn boek: “Beleggen met technische analyse” verkrijgbaar onder ISBN nummer 90 77553 03 7
Een mooi Nederlandstalig boek met een beknopte weergave van de basis betreffende diverse indicatoren en technieken.
.
Quote:
De market profile techniek is ontwikkeld door Peter Streidlmayer in samenwerking met de Chicago Board of Trade (CBOT), de grootste derivatenbeurs ter wereld.
De market profile techniek is geen indicator, het geeft de marktbeweging op een speciale manier weer.
Handelaren die deze methode gebruiken zeggen dat ze door deze specifieke visuele weergave de markt beter begrijpen.
Deze wijze van het weergeven van de koersen is vooral geschikt voor handelaren en beleggers met een korte termijnhorizon.
Market profile is onder andere gebaseerd op het concept van de normale verdeling.
Volgens dit concept zijn de meeste (natuurlijke) verschijnselen normaal verdeeld; er is een gemiddelde waarde die het meest voorkomt en daaronder en daarboven komen natuurlijk ook waarden voor, maar met een afnemende waarschijnlijkheid.
Hoe verder men van het gemiddelde afwijkt, hoe lager de frequentie.
Een voorbeeld is de lengte van de Nederlandse man, die thans gemiddeld zo’n 1,82 m bedraagt.
De kans op een lengte van 1,60 m is klein en ongeveer net zo groot als een lengte van 2,04 m.
Market profile veronderstelt dat de koersen op een bepaalde dag zich ook volgens een normale verdeling ontwikkelen, al realiseren de aanhangers zich terdege dat dit wel een heel ideale voorstelling van zaken is.
Doorgaans zullen gedurende een bepaalde dag de koersen in een bepaalde richting naar boven of naar onder uitschieten.
Aangezien de koersen in een grafiek zich op de verticale as bevinden, ziet het koersverdelingsprofiel er bij het market profile anders uit dan de normale verdeling die we in de statistiekboeken tegenkomen.
Bij het market profile staat de verdeling op de verticale as, terwijl die volgens de normale regels van de statistiek op de horizontale as zou moeten staan.
–
Het belangrijkste begrip bij de market profile techniek is de ‘value area’.
De value area geeft het gebied van de koersverdeling aan waar de meeste ( bij deze techniek 70%) handel plaats vindt.
Binnen de value area bewegen zich gedurende de dag dus de meeste koersen.
Volume speelt een belangrijke rol bij market profile.
Wanneer de koersen buiten de value area komen, terwijl het volume laag is, is het waarschijnlijk dat de koersen weer terug komen in de value area.
Als echter de koersen van de value area afwijken bij een hoog volume, betekent dit dat de marktpartijen hun ideeën over de waarde van de koers opnieuw evalueren.
End Quote.
Ik kon het zelf niet duidelijker neerzetten, vandaar even de overname vanuit het boek van H.J. Geels, bedankt Harry 😉
..
Mooi, laten we dat eens wat uit elkaar plukken.
De normale verdeling kennen we onder de naam Bell-curve., Gauss-Verdeling of Klokkromme.
Toevallig heb ik daar een paar maanden geleden nog een stukje over geschreven wat u kan lezen via de link: De Cirkel .
In dat stukje zag u onder andere de volgende Bell -curve:
Grafiek 1:
Wanneer u nu even de horizontale as niet als tijd-as ziet, maar als koers-waarde-as, dan kunt u zich indenken dat volgens deze techniek de meeste koersbeweging, in een bepaald tijdframe, zich moet bevinden in het gebied ‘same as others’, hierboven genoemd de ‘Value Area’.
Een kleiner gedeelte van de koersbeweging zal zich bevinden in het gebied ‘probably more then others’ of ‘Probably less than others’.
En een nog kleiner gedeelte daar buiten … in een ideale markt situatie !
.
Nu worden koersen altijd op een verticale as weergegeven.
We moeten bovenstaande Bell curve dan ook een kwart slag draaien.
.
Grafiek 2:
Deze afbeelding komt meer overeen met de wijze waarop de koersen worden weergegeven in onze dagelijkse grafieken; de prijs as als verticale as.
U ziet nu wat Dhr. Geels beschrijft, het grootste gedeelte van de koersbeweging zal zich afspelen in het gebied ‘Same as others’, Value Area’, 68-70%, daarna een gebied met de rode pijllen, standaard deviatie 1, en daarna met de paarse pijlen, deviatie 2.
Maar, bovenstaande is het idee in een ideale wereld, met een ideaal koersverloop. … bestaat die wel ?
.
Streidlmayer werkte vanaf 1963 als “Floor trader at the Chicago Board of Trade”.
Hij onderzocht zeer vele publicaties die echter allen probeerden de toekomst te voorspellen, waarbij ze ook allemaal faalden, wat voor hem in hield dat je niet moest gaan proberen de toekomst te voorspellen, maar je informatie moest halen uit de handel van ‘het moment’.
De market profile grafiek is dan ook ontwikkeld voor intraday trading.
Oorspronkelijk werd door Streidlmayer gewerkt met de 30- minuten grafiek
Belangrijk elke dag was de range die gemaakt werd in het eerste uur.
Dit eerste uur wordt de ‘inital balance’ genoemd en is vaak bepalend voor het verdere verloop van de dag.
In de loop van dag wordt het verdere beeld gevormd.
Op deze manier zullen veel soorten patronen ontstaan, elk met hun eigen naam en eigenschappen.
In dit weekend stukje wil ik eigenlijk alleen maar even de aandacht vestigen op deze methode, omdat deze methode volgens mij ondergewaardeerd is.
Grafiek 3:
Grafiek 3 is een 30 minuten AEX intraday grafiek zonder Volume.
Er kan ook met Volume worden gewerkt in een Market profile grafiek.
Blauw weergegeven is de value area , het gebied waarin de meeste handel plaats vond, een gebied waarin je meestal een fill zal krijgen voor je opgegeven orders.
Vaak wordt in een Market-Profile grafiek gewerkt met letters, waardoor de tijdopbouw in de grafiek wordt weergegeven door die letters, a is dan de eerste tijdperiode, b de tweede tijdperiode enzovoorts.
U ziet dat in deze grafiek de letters vervangen zijn door horizontale streepjes, wat iets informatie wegneemt, wat dan weer is opgevangen door op de achtergrond de candlesticks weer te geven.
Vroeger moesten dit soort grafieken met de hand worden ingetekend, wat veel werk was.
Tegenwoordig laten we dit werkje opknappen door computer programma’s.
Dit heeft tevens tot gevolg dat we nu ook door middel van een druk op de knop andere tijdframes tevoorschijn kunnen halen die beslissingen kunnen ondersteunen bij het eventueel wel of niet meegaan in de handel bij uitbraak uit de ‘Value Area’, zoals eerder vermeld is het volume op dat moment de eerste beslissing daaromtrent.
Waarom ook andere tijdframes gebruiken ?
Wel u weet dat de verwachting is dat de koersen zich ruwweg zullen bewegen in de ‘Value Area’.
Vanwege het fractal principe gaat dit op voor kleinere maar ook grotere timeframes.
Een grafiek met een groter timeframe dan de 30 minuten grafiek kan dus de verwachting in een 30 minuten grafiek voor een bepaalde richting ondersteunen.
Hieronder even een Market- profile grafiek voor een wat hoger timeframe.
Grafiek 4:
Grafiek 4 is een Market-profile grafiek over een willekeurig aantal dagen, in dit geval vanaf midden Oktober t/m 12-December-2009.
.
Even genoeg over Market profile, volgend jaar meer.
*<–
Tot zover even uit de Update van 12-December-2009.
*
Wie nog even de laatste grafiek 4 bekijkt en deze vergelijkt met de Bell-curve op zijn kant, kan er toch haast niet omheen dat ‘Market Profile’ en de ‘Bell curve’/ ‘Gauss -verdeling’ met elkaar te maken hebben.
Het is dan wel geen perfecte Gauss -verdeling, maar die Gauss -curve zal dan in de praktijk ook niet altijd overeenkomen met het ideale beeld.
**
Even een kort uitstapje …
Wanneer u naar grafiek -4 uit de update van December 2009 hierboven kijkt moet u toch haast het MurreyMath frame ofwel de achtste verdeling van Gann door het hoofd schieten.
Ik heb even een tekenig gemaakt om te laten zien wat ik bedoel.
Figuur 4:
In figuur 4 ziet u de Market-Profile van de AEX-index voor de laatste week van October-2009 tot en met de derde week van December-2009 via de daggrafiek.
Rechts ernaast heb ik even het Basis-MurreyMath frame getekend ofwel de achtste verdeling van Gann.
De horizontale blauwe 4/8 = 50% is zoals u ziet een belangrijk niveau, het is de geïdealiseerde top van de Bell-curve.
Let ook eens op het rode 2/8 en 6/8 niveau, u herkent de afbakening van ‘The Value Area’ in de Market-Profile.
Let ook eens op de gele 1/8 lijn, in MurreyMath terminologie ‘the fast pivot line’.
Mooie stof voor een volgend stukje.
**
*
Oké Jan, waarom deze paar inleidende regeltjes, wat wil je vertellen ?
Tja, ik wilde er eerst een groot aantal grafieken tegenaan gooien, maar ik denk ik het met een paar woordjes ook wel af kan 😉
Kijkt u nog eens naar grafiek -3 hierboven.
Ik plaats die nog even voor uw gemak hieronder:
Grafiek 3:
Het is een dertig minuten grafiek.
Wat u ziet is dat de tweede curve ligt omhoog verschuift ten opzichte van de eerste, en de derde curve ligt zelfs boven de eerste en de tweede curve.
Met boerenverstand geredeneerd : de trend is omhoog in dat stukje grafiek ! 😉
Het weergeven van het koersverloop door middel van “Market Profile” verschaft ons een blik onder de motorkap van het koersverloop.
Een andere wijze van kijken onder de motorkap van het koersverloop vindt u in het stukje: Onder de motorkap
Aan het opschuiven van de Bell-curve kunnen we dus zien hoe de trend zich waarschijnlijk gaat ontwikkelen.
Wanneer we de tijd -as in een koersgrafiek zouden uitzoomen zal bij:
-> een zijwaartse trend de verschillende Bell-curves elkaar overlappen,
-> een stijgende trend de verschillende Bell-curves omhoog gaan en een soort van stijgend kanaal vormen,
-> een dalende trend de verschillende Bell-curves omlaag gaan en een soort van dalend kanaal vormen.
Conclusie:
Kort door de bocht zou je kunnen redeneren dat zolang de Bell-curves elkaar overlappen dat de trend zijwaarts is en zodra de Bell-curves elkaar niet meer overlappen dat de trend stijgend of dalend is.
Dit zou een duidelijke manier van trendweergave kunnen zijn.
Dit gaat in principe op voor elk mogelijk tijdframe.
Laten we eens een eenvoudige indicator maken die de trend aan geeft, groen voor een stijgende trend en rood voor een dalende trend, ( ik weet ’t –> oersaai …;-)) waarbij we er vanuit gaan dat de trend stijgend is zodra de Bell-curve omhoog niet meer de voorgaande overlapt en de trend omlaag is zodra de Bell-curve omlaag niet meer de voorgaande Bell-Curve overlapt.
Dit is een zeer grove benadering waarop diverse verfijningen mogelijk zijn, mooi onderwerp voor een vervolg stukje, maar het gaat hier om het basis idee.
Ik heb daarom even een kort stukje software code geschreven die een rode lijn plaats wanneer de trend dalend en een groen lijn plaats wanneer de trend stijgend is volgens bovenstaand idee.
U bent natuurlijk slim, en u handelt daarom niet alleen op het volgende idee, ik wil het alleen even als basis meegeven.
Ik geef u hieronder even de grafiek van een dergelijke benadering op basis van EOD -koersen en Intraday koersen op basis van een uur.
Figuur 5:
Daggrafiek
Figuur 6:
Uurgrafiek
Ach, ’t is leuk .. niet dan 😉
.
TA-code vindt u in de Gann topic via de link: TA-script.com -Gann
*
Vriendelijke groet,
JanS 😉
.
Gelezen literatuur:
http://www.wikipedia.nl
http://www.jstas.com
http://www.wisfaq.nl
Tekst van Dhr. H.J. Geels
Tekst van Dhr. Richard Johnson
Tekst van Dhr. Ron Black.
*
Disclaimer: Bovenstaande zijn slechts ideeën, verwachtingen en hersenspinsels. Ze hoeven dan ook helemaal niet te kloppen met de werkelijkheid. Handelen met deze gegevens op de beurs is derhalve voor eigen risico, en wordt afgeraden. U kunt daarbij al uw geld verliezen, en meer dan dat !!
.
